Zelf-organisatie - een proces waarbij structuren en patronen op systeem niveau ontstaan ten gevolge van herhaalde interacties en terugkoppelingen tussen de elementen - ligt ten grondslag aan vele natuurlijke verschijnselen. Twee voorbeelden hiervan in de ecologie zijn de foerageer locatiekeuze van steltlopers en de ontwikkeling van zeegrasvelden.De eerste casus heb ik onderzocht met behulp van simulaties en met ruimtelijk statistische modellen, geschat op basis van waarnemingen in de Waddenzee. Mijn onderzoek bevestigt de hypothese dat foerageerverspreidingen bepaald worden door voedselbeschikbaarheid en aantrekking tussen individuen. Individuen trekken elkaar aan omdat dat de aanwezigheid van soortgenoten de beschikbaarheid van voedsel signaleert en het risico om ten prooi te vallen verkleint. Een ander resultaat van mijn onderzoek is de ontwikkeling, toetsing en toepassing van een methode om de effecten van de onderlinge aantrekkingskracht statistisch te schatten, rekening houdende met exogene factoren. Een belangrijke conclusie is dat de huidige foerageermodellen, die gebaseerd zijn op competitie en exogene factoren, te kort schieten om ruimtelijke foerageerpatronen te verklaren.De tweede casus heb ik onderzocht op basis van remote sensing data en lokale metingen in intergetijde zeegrasvelden op de Banc d’Arguin, Mauretanië. Uit dit onderzoek, waarvoor ik gebruik heb gemaakt van structurele statistische modellen, blijkt dat zeegras de eigen ontwikkeling controleert via de invang van fijn sediment, wat een negatief effect heeft op de dichtheid van zeegras. Ook dit systeem wordt gekarakteriseerd door wisselwerking tussen exogene en endogene factoren. Een belangrijke conclusie is dat met gebruik van niet- recursieve structurele modellen, gebaseerd op cross sectie data die verschillende stadia van ontwikkeling representeren, inzicht verkregen kan worden in de ontwikkeling van een zeegrasveld in de tijd. |
